برای تعریف بیماری ، نخست باید تندرستی تعریف شود تا تعریف بیماری به دست آید . تندرستی ، حالتی است که همه افعال و حرکات انسان ، از اعضای مربوط به آن و به درستی صادر گردد . بنابراین بیماری ، خلاف این حالت است . انسان موجودی دو بعدی است : بعد جسمی و بعد روحی . بیش تر طبیبان به بعد جسمی او اهمیت داده اند ، از این رو داروهایی را بر اساس بعد جسمی او تهیه کرده اند ؛ اما از بعد روحی انسان به گونه کامل غفلت کرده و دارویی برای آن ، تدارک ندیده اند ، در حالی که بعد روحی انسان ، بسیار مهم تر از جسم اوست و آیات و روایات نیز بعد روحی او را اصل قرار داده است ، چون بعد جسمی انسان پس از چند دهه زندگی نابود می شود ؛ اما او برای همیشه جاودان می ماند . در این کتاب ، افزون بر اینکه بعد جسمی انسان مد نظر است و درمان هایی برای آن معرفی شده ، به بعد روحی او نیز توجه شده و درمان هایی برای آن بیان گردیده است . از سوی دیگر ، اصل ایجاد بیماری ، علت و حکمت های گوناگونی دارد و طبیب ماهر ، باید آنها را شناسایی کرده و در سیر درمان خود لحاظ کند ، وگرنه به درمان واقعی نمی رسد . در طب سنتی اسلامی ، افزون بر روش های مادی در درمان بیماری ها ، شیوه های معنوی همچون دعادرمانی و حرز و تعویذ و ... نیز بیان شده است ، زیرا عامل همه بیماری ها ، مشکلات جسمی نیست و منشأ اصلی برخی بیماری ها ، گناه و و معصیت و بیماری درونی فرد است ؛ اما بیش تر طبیبان به این گونه درمان ها اعتنایی ندارند .
_________
- نک : القانون فی الطب ، ج ۱ ص ۲۱ : « الصحة ملکة أو حالة تصدر عنها الأفعال من الموضوع لها سلیمة » .
