در اصل باید بگوییم طب سنتی اسلامی ، چراکه در ادامه می خوانیم:
امام صادق * در باره نیاز انسان ها به طبیب جامع نگر فرمود : « لا یستغنی أهل کل بلد عن ثلاثة یفزع إلیهم فی أمر دنیاهم وآخرتهم ، فإن عدموا ذلک کانوا همجاً فقیه عالم ورع و أمیر خبر مطاع وطبیب بصیر ثقة »¹ ؛ « مردم هر شهری ، از سه چیز که در کار دنیا و آخرت خود بدان پناه گیرند ، بی نیاز نیستند و اگر این سه را نداشته باشند ، فرومایه و نابخرد خواهند بود فقیهی دانشمند و پارسا امیری نیکوکار و فرمانروا ، طبیبی بصیر و مورد اعتمادا . بر پایه این سخن نورانی ، طبیب باید برای داشتن تخصص کامل در تشخیص بیماری و تجویز داروهای شفابخش ، به همه جوانب مادی و معنوی موضوع کار خود ، یعنی جسم و روح انسان ، بصیر و آگاه باشد . بی شک ، خدای آفریننده انسان و جانشینان او در زمین ، بهتر از هر کسی به دردها و داروها و درمان انسان آگاهی کامل دارند . از سوی دیگر ، خدای رحمان بر اساس رحمت بیکرانش ، نسبت به حفظ سلامت انسان و راهنمایی او برای بازیابی سلامت پس از ابتلا به بیماری ، عنایت جدی دارد .
و بر این اساس ، باید در مقوله حفظ سلامت و درمان بیماری به کلام خدا و اولیای الاهی ابل اطمینان کرد ، زیرا آنان تاکنون به هیچ موجودی ظلم نکرده و نمیکنند و در مقابل ، نسبت به رسیدن همه هستی داران به هدایت و کمال شایسته خودشان اهتمام دارند ؛ اگر خدا مورچه ای را آفرید ، به او آموزش داد که مکان زندگی تو نمناک است ، پس دانه را نصف کن ، تا سبز نشود . همچنین به مار الهام فرمود : باید برای حفظ خود ، مقداری سم در بدن داشته باشی و هرگز از کنار گیاه پونه گذر نکن ، چون اثر سم تو را خنثا میکند . به اسب نیز فرمود : تو کنار تالاب زندگی میکنی و چه بسا هنگام نوشیدن آب ، زالو به بدنت وارد گردد و به سبب آن ضعیف شوی ، از این رو پس از آن ، مقداری نمک بخور تا زالو را استفراغ کنی . به مرغ هم آموزش داد که پس از حمله روباه به لانه ات ، در بدنت کمبود کلسیم ایجاد می شود ، از این رو گاهی باید تخمت را با پوست بخوری تا کلسیم کاهش یافته تأمین گردد . به لاک پشت گفت : مار ، گوشت خوبی دارد ؛ اما به سبب مسموم بودن مار ، باید گیاهی را پس از آن بخوری تا سم در بدنت اثر نکند . همچنین به پرستو آموزش داد : زرد شدن منقار جوجه های تو به معنای ابتلا به بیماری زردی است ، پس فلان سنگ یا ماهی را بخور و از آن به جوجه ها نیز بخوران . به پلنگ نیز خطاب فرمود : تو سخت زایمان میکنی ، پس گیاه « نروک » را بخور تا باردار نشوی و در صورت تمایل به بارداری نیز ، رازیانه بخور . این حیوانات به ظاهر بی زبان ، اوامر الاهی را به درستی گوش فرا می دهند ، از این رو تاکنون ، هیچ حیوانی به سرطان و تومور مبتلا نشده و نظام زیست همه حیوانات ، پرندگان و چرندگان ، صحیح و سالم مانده است ، مگر انسان در آنها دخالت کند . آری ! انسان باید در مقوله سلامت جسم و پیشگیری و درمان بیماری ها ، دستور کسی را فرمان برد که او و موجودات و هستی را این گونه نیکو آفریده است ، نه اینکه مضطرب و حیران در پی نسخه های مختلف پزشکان شرق و غرب عالم باشد ! امروزه طب سنتی اسلامی در کشورهای غربی به گونه کامل پذیرفته شده است . برای مثال ، در آمریکا صدها مرکز آموزشی ، تحقیقاتی و درمانی طب سنتی ، دایر و مدارک علمی آنها نیز مورد تائید مسئولان بهداشتی و درمانی است . همچنین ، بزرگ ترین و غنی ترین کتابخانه مطالعات اسلامی در دانشگاه « مک گیل » کانادا قرار دارد .²
در کشور چین نیز بیش از صدها کارخانه ساخت داروهای گیاهی وجود دارد و ده ها هزار دانشجوی پزشکی در دانشکده های طب سنتی ، به تحصیل این علم مشغول هستند با این همه ، متأسفانه کشور ایران که مهد طب سنتی شرق بود ، در زمینه احیای آن از دیگر کشورها عقب افتاده و می رود تا همانگونه که در زمینه طب شیمیایی مقلد صرف بوده است ، در زمینه طب سنتی نیز تبدیل به مقلدی دیگر گردد . در روایات اسلامی ، هزاران نسخه پزشکی و درمانی وجود دارد ؛ اما امروزه مسلمانان این دشمنان خود وابسته روایات را باور نکرده و به آنها نگاهی حقیرانه دارند و درنتیجه شده اند ؛ در حالی که سرچشمه روایات دینی ، کلام حکیمانه خدای بزرگ است و باید برای فهم آنها ، مطالعات گسترده ای انجام بگیرد که متأسفانه تا کنون این کار انجام نشده است و جوامع اسلامی نتوانسته اند از این روایات ارزشمند بهره مند گردند . در مقابل ، دشمنان دین به ارزشمندی این روایات پی برده اند و روی تک تک آن ها تحقیقات گسترده ای انجام داده و می دهند و به نتایج شگفت انگیزی هم رسیده اند . بر اساس برخی گزارش ها ، رئیس یکی از دانشگاه های اروپا از « آیت الله تبریزیان » برای تدریس طب اسلامی در دانشگاه خودشان دعوت کرد ؛ اما ایشان این دعوت را نپذیرفتند و وقتی با اصرار فراوان رئیس دانشگاه روبه رو شد ، از وی پرسیدند : چرا این گونه اصرار می کنید ؟ او در پاسخ گفت : برخی هموطنان شما داروهای تجویز شده از سوی شما را برای ما آوردند که سبب درمان دو بیمار لاعلاج شد ، از این رو دریافتیم که مسلمانان در طب ، دانشی فراتر از علوم بشری دارند . گفتنی است که کتاب « قانون » ابن سینا ، در زمره نخستین کتاب ها پس از اختراع صنعت چاپ بود و در آمریکا ده ها بار تجدید چاپ شده است . بیش از ۵۰ ٪ داروهای تولید شده در آمریکا نیز که منشأ گیاهی دارد ، برگرفته از تعالیم کتاب قانون و پزشکی زکریای رازی است . اگر امروزه پزشکان اهل تحقیق ، درصدد آگاهی دقیق از اصول پزشکی قدیم ایران و یونان ( که همه آن در کتاب قانون ابن سینا آمده است ) برآیند ، به خوبی می توانند بیماران فراوانی را تنها با رژیم غذایی خاص و بدون توسل به هیچ گونه دارویی درمان کنند . متأسفانه امروزه و در جامعه کنونی ، فقط به صورت ظاهری ، سالروز تولد شیخ الرئیس ابن سینای بزرگ به روز پزشک نامگذاری شده است ؛ اما از گسترش تعلیمات طب سنتی بوعلی سینا هیچ خبری نیست و دستورها و اصول و مبانی طب بوعلی و نسخه های درمانی او ، درصد اندکی از طب کنونی جامعه را تشکیل می دهد . امروزه دانشگاه ها و بیمارستان ها و مراکز درمانی و پژوهشی بسیاری به نام بوعلی سینا افتتاح می شود ، در حالی که پزشکان ، حتی برگی از کتاب های ابن سینا و دیگر حکمای طب سنتی را مطالعه نکرده اند ! امروزه در کشور ، سازمان چای وجود دارد ؛ اما برای سیاه دانه و عسل و رازیانه و سنجد که درمانگر بسیاری از بیماری ها هستند ، سازمان و اداره ای تعریف نشده است ³ !! آری ! هرگاه مسلمانان از تعالیم قرآن و اهل بیت اسلام دور شده اند ، با آسیب های جدی و مهم روبه رو گشته اند . امروزه جوامع اسلامی باید پاسخگوی این پرسش اساسی باشند که آیا دشمنان دین ، از قرآن و عترت نسبت به آنان دلسوزتر هستند که این گونه داروهای تجویزی آنها را با جان و دل و بدون تحقیق در ترکیبات آنها ، استفاده میکنند ؟ نکته : بر اساس آموزه های اسلامی ، اگر کسی بیمار شد ، در گام نخست باید بیماری خودش را از مردم پنهان کند و این کار ، از مروت و مردانگی و مایه عافیت اوست⁴ ، البته انسان باید بیماری خود را برای پزشک امین و حاذق و به گونه کامل توضیح دهد .⁵
____________
۱- تحف العقول ص۳۲۱
۲-دانشگاه مک گیل (Mc.Gill University) از معروف ترین موسسات آموزش عالی است . این دانشگاه در سال ۱۸۲۱ میلادی به وسیله آقای « جیمز مک گیل » تأسیس شد و کتابخانه مطالعات اسلامی آن ( I. S. L) نیز در سال ۱۹۵۲ میلادی آغاز به کار کرد .
۳- مقام معظم رهبری که در زمان ریاست جمهوری خود ، پس از بازدید از دانشگاه « همدرد » هندوستان که در زمینه طب سنتی فعال است ، ضرورت ایجاد چنین مراکزی را برای احیای طب سنتی در ایران یادآور شدند ، حتی گروهی را برای بررسی و پیگیری امکان تشکیل چنین دانشکده هایی مأمور کردند ؛ اما کوچک ترین گامی برای عملی کردن این تفکر اصولی و مهم برداشته نشد . گفتنی است که دانشگاه همدرد در شهر دهلی نو قرار دارد و حدود ۱۰۰ سال پیش فعالیت خود را با افتتاح کلینیک طب یونانی به وسیله حکیم « حافظ عبدالمجید » آغاز کرد .
۴- امام على الله فرمود : « إخفاء الفاقة والأمراض من المروة » ؛ « پوشیده داشتن تهی دستی و بیماری ها از مردانگی است » ( غرر الحکم ، ص ۶۱ ؛ عیون الحکم والمواعظ ، ص ۷۰ ) . همچنین امام باقر له خطاب به فرزند خویش فرمود : بانی ، من کتر بلاء ابتلى به من الناس و شکا ذلک إلى الله ، کان حقا على الله أن یعافیة من دلک السلام » ، « پسرم ! هر کس بلایی را که بدان گرفتار آمده است ، از مردم پنهان بدارد و در این باره ، تنها به درگاه خدای والا بنالد ، بر خداست که او را از آن بلا عافیت بخشد » . ( مکارم الأخلاق ، ص ۱۳۸۹
۵- امام على اله فرمود : « من کثر الأطباء مرضا خان بدنده « هر کس بیماری خود را از طبیبان پنهان دارد ، بریدن خویش ، خیانت روا داشته است » ( غرر الحکم ، ص ۱۶۲۲ عیون الحکم والمواعظ ، فی ۲۵۰ )
