حمد و سپاس خدای را که جهان را بر پایه دو عنصر آفرید : گرمی و سردی . از گرمی ها ، آسمان و آسمانی ها را آفرید ؛ جن و ملائک ؛ و از سردی ها ، زمینی ها را آفرید . از برآیند این دو عنصر ، چهار عنصر خلق کرد که به ترتیب آنها را آتش ، هوا ، آب و زمین نامید و از برآیند اثر این چهار عنصر ، بستری آفرید که نظام خلقت شد . بستر زمین از برآیند اثر عناصر مختلف ، آرایش داده شد . نخستین خلقت الاهی روی زمین ، گیاهان بودند که به تناسب عناصر تشکیل دهنده هر یک ، تمایل به گرمی ، سردی ، خشکی و تری دارند . آفرینش بعدی خدای بزرگ ، حیوانات بودند که به تناسب سرشت اصلی شان و نیز موقعیت جغرافیایی که در آن خلق شده اند ، تبلوری از آتش ، هوا ، آب یا خاک هستند ، برخی هم تبلور دو و یا سه عنصر هستند . خدای والا ، اراده به آفرینش کامل گرفت ، از این رو فرشته ای را مأمور کرد تا از هر گوشه از زمین ، مقداری خاک بردارد و آنها را به هم درآمیزد و این آمیزش را به مدت زمان معلومی ( چهل روز ) در معرض بارش باران و پس از آن نیز ، در مقابل نور آفتاب قرار دهد و از این راه ، عنصر مادی آدم را آفرید ؛ سپس عنصر آسمانی یعنی روح خود را به وی افزود : فإذا سویته ونفخت فیه من روحی » ؛ « هنگامی که کار آن را به پایان رسانده و در او از روح خود یک روح شایسته و بزرگ ) دمیدم »
به این ترتیب ، انسان به عنوان تبلور کل عناصر مادی و زمینی و آسمانی ( گرمی ، سردی ، خشکی و تری ) و نیز عنصر روح الاهی آفریده شد . انسان ، با تبلور مجموعه کمالات خلقت پدید آمد ؛ از حیث مادی سرآمد کل خلائق شد ، به گونه ای که خدای متعالی برای این آفرینش مهم به خودش تبریک گفت : « فتبارک الله احسن الخالقین » ؛ « پس آفرین بر خدا که بهترین آفرینندگان است » . همچنین خدای حکیم ، همسر آدم ، یعنی حوا را نیز آفرید تا با او انس گیرد . بنابراین ، غذای همیشگی و بهترین و جامع ترین آنها ، همان « انس » است که غذای معنوی انسان در دنیا و آخرت به شمار می رود . پس از این خلقت ، آفرینش دیگر انسان ها از طریق نطفه صورت گرفت و به همین ترتیب انسان ها در سراسر جهان و موقعیت های جغرافیایی متفاوت پخش شدند و بحث طب و طبابت نیز از این دوره به بعد شروع شد . گفتنی است ، اصل طبابت ، کار خدای حکیم است . پیامبر اکرم ﷺ به فردی که خود را طبیب معرفی میکرد ، چنین فرمود : « الله الطبیب ، بل أنت رجل رفیق ، طبیبها الذی خلقها » ؛ « طبیب حقیقی ، خدای والاست و تو نیز یاری مهربان هستی طبیب بیمار ، کسی است که او را آفریده است » . قرآن کریم ، از قول حضرت ابراهیم ﷺ نقل میکند : « وإذا مرضت فهو یشفین » ؛ « هنگامی که بیمار شوم ، او ( خدا ) شفایم می دهد » . بنابراین ، طبیب واقعی ، فقط خدای رحمان است ؛ همو که خواص درمانی را در داروها نهاد و در نظام آفرینش ، برای هر دردی دارویی آفرید و به انسان ها نیز ، استعداد شناخت دردها و داروها و چگونگی درمان آنها را عنایت فرمود . و بدین سان ، انبیا و اولیای الاهی په نیز فرستادگان الاهی برای سلامت جسم و روح انسان ها هستند . امام علی ع در باره پیامبر اکرم ﷺ فرمود : « طبیب دوار بطبه ، قد أحکم مراهمه ، وأحمی مواسمه ، یضع ذلک حیث الحاجة إلیه ... طبیبی بود که طبابت را بر بالین بیماران می برد ، مرهم را درست بر جای که باید ، می نهاد و آنجا که بایسته بود . داغ می نشاند ... » .
_________
۱- سوره حجر آیه ۲۹
۲- سوره مؤمنون، آیه ۱۴
۳- کنزالعمال، ح۲۸۱۰۱
۴- سوره شعرا، آیه ۸۰
۵- نهج البلاغه خطبه ۱۰۸ ، عیون الحکم و المواعظ ص۳۱۹
