طب الریحان

آموزش سبک زندگی سالم در طب سنتی و اسلامی + ارائه داروهای ۱۰۰×۱۰۰ گیاهی اصل

۱۵ مطلب با موضوع «تاریخ و اسناد طب سنتی و اسلامی» ثبت شده است

مقدمه سوم بر طب سنتی اسلامی

بی شک ، هر گونه اظهار نظر علمی یا تجویز دستور عملی درباره سلامتی یک موجود ، در گرو شناخت هویت آن است . اگر ذات آن موجود ، صرفاً مادی باشد ، علوم طبیعی و عالمان مادی نگر ، تا حدودی صلاحیت اظهار نظر علمی یا عملی درباره او را دارند و چنانچه موجودی فرامادی و روحانی باشد ، دست علوم و عالمان طبیعی از اظهار نظر درباره آن کوتاه است . در این میان ، هویت انسان چیست ؟ آیا جانوری دارای دست و پا و چشم و گوش و قلب و ریه و ... است که با از کار افتادن اعضای مهمی همچون قلب و مغز ، نابود می شود ؟ هرگز ! خدای خالق که لایق ترین فرد برای بیان حقیقت انسان است ، او را موجودی دو بعدی و مرکب از جسم زمینی و روح آسمانی معرفی میکند . جسم او فانی و نابود می شود ؛ اما روح خدایی اش ، تا ابد باقی است ؛ یعنی حقیقت انسان ، همان روح و نفس جاودان اوست نه بدن و جسم فانی اش . حتی در زمان حیاتش در دنیا ، بدن انسان ، تحت کنترل روح نیرومند اوست . این بدن ، در طول عمر و با مدیریت روح ، در حال دگرگونی است . چندین بار ، همه سلول های آن ، تعویض و بازسازی می شوند . 

بر این اساس ، علوم حسی و تجربی ، هرگز نمی توانند ویژگی های روحانی انسان را در نظر نگیرند و به تنهایی ، درباره رشد و پرورش و تأمین سلامت و رفع نیازهای او اظهار نظر کنند . در واقع ، کشف زوایای پنهان مسئله جسم و روح آدمی ، بیش تر بر عهده علوم انسانی است تا تجربی . پس باید در این مسیر ، از آن دسته از علوم و معارف دینی و انسانی مدد جست که از سوی خدای رحمان و به وسیله انبیا و اولیای الاهی ای برای سعادت و سلامت جسم و روح انسان در دنیا و آخرت بیان شده است ؛ معارفی نورانی و کاملی که هم ویژگی بدنی انسان را لحاظ میکند ، هم خصوصیات روحانی و معنوی او را . با وجود این ، پزشکی مدرن و غربی یا همان طب شیمیایی ، فارغ از حقیقت روحانی انسان و با استمداد از شیوه های حسی و تجربی و آزمون و خطا که ضعیف ترین روش ها در شناخت چیری محسوب می شوند به درمان بعد مادی و بدن انسان و نیز ساخت و تجویز داروها برای تأمین سلامت جسمی او همت گمارده است . در مقابل ، طب سنتی اسلامی با محوریت کلام هدایت گر خدای خالق ( آیات ) و سخنان نورانی جانشینان معصوم خدا در زمین ( روایات ) به پیشگیری و حفظ اصول بهداشت و نیز درمان بیماری های جسمی و روحی انسان و تجویز داروهای شفابخش پرداخته است ، تا انسان در دنیا و آخرت ، پیوسته سلامتمند و سعادتمند باشد متأسفانه امروزه جوامع اسلامی ، به سبب دوری از این طب بومی و غنی خود و نیز وابستگی افراطی به پزشکی جزئی نگر غربی ، به بسیاری از بیماری های جسمی و روحی مبتلا شده اند ، از این رو جامع نگری نسبت به حقیقت انسان و استمداد از طب غنی سنتی اسلامی در جهت پیشگیری و درمان ، از ضرورت های اساسی به شمار می رود . مقام معظم رهبری نیز با عنایت به این ضرورت مهم ، در سالهای اخیر ، « سیاست های کلی سلامت » را به رؤسای قوای سه گانه کشور ابلاغ فرمود که بر اساس بخشی از آن ، ارائه خدمات آموزشی ، پژوهشی ، بهداشتی ، درمانی و توانبخشی سلامت ، باید مبتنی بر « اصول و ارزش های انسانی- اسلامی » باشد . همچنین طب سنتی ایران ، باید بازشناسی و تبیین گردد و مسئولان و مردم ، در جهت ترویج و توسعه و نهادینه کردن آن و نیز اصلاح سبک زندگی در بخش نغلبه بکوشند .۱ کتاب پیش روی نیز ، تلاشی ارزشمند و سودمند در راستای احیای طب سنتی اسلامی است که بخش های مهم آن ، برپایه نظریات بسیار عالمانه و دقیق حکیمان حاذق متقدم و معاصر در حوزه طب سنتی اسلامی سامان یافته است ، به ویژه حکیم و دانشمند فرهیخته جناب آقای « حسین خیراندیش » . در این کتاب مفید ، مهم ترین راهکار برای پیشگیری و درمان ، شناخت مزاج انسان و تلاش در جهت اعتدال بخشی به آن دانسته شده است . همچنین در این راستا ، به نسخه های شفابخش و مجرب برای درمان نزدیک به ۳۰۰ بیماری مهم اشاره شده است ، به گونه ای که این کتاب را نسبت به بسیاری از آثار موجود در زمینه طب سنتی اسلامی ممتاز و برتر می گرداند . اقبال عمومی مردم برای تهیه این کتاب و بازنشر پنجاه باره آن در کم تر از چهار سال ، گویای این واقعیت انکارناپذیر است .

 

 

اللهم اشفنا بشفائک و ڈاونا بدوانک

« خدایا ! با شفای خود ما را شفا ده و با دوای خود ما را مداوا کن

 

 

 

___________

۱. سوره مؤمنون ، آیات ۱۴ تا ۱۱۴ سوره حجر ، آیات ۲۴ تا ۰۲۹

۲- نک: متن ابلاغ سیاست های کلی سلامت از سوی مقام معظم رهبری در تاریخ (۱۳۹۳/۰۱/۱۸)

 

 

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰
دکتر محمدرضا زارع

مقدمه طب سنتی و اسلامی (۲)🌱🌱🌱🌱

متأسفانه امروزه مسلمانان در طب جدید و از نظر علمی ، ریزه خوار و جیره خوار علوم غربی هستند . در ایران نیز ، داروهای شیمیایی به صورت مستقیم از کشورهای غربی وارد یا در کارخانه های داخلی و با فرمول هایی غربی فراهم می شوند . از این منظر و به لحاظ علمی ، کشور به بیگانگان واپسته است و به جهت اقتصادی نیز ، هزینه خرید خود داروها یا واگذاری امتیاز ساخت آنها به دیگران ، رقم هنگفتی است . این وابستگیهای آسیب زا ، با احیای طب سنتی اسلامی ، تا اندازه ای ، کم خواهد شد . با این همه ، نقش طب سنتی اسلامی در کشور ، به جهت مخالفت های فراوان ، بسیار کم رنگ شده است . علت عمده افول طب سنتی در ایران دو چیز است :

۱. خودباختگی مسلمانان نسبت به تمدن غربی . ۲ ، رویگردانی مسلمانان از همه داشته های خود در زمینه طب ، به ویژه روایات .

 

آری ! احیای طب سنتی اسلامی به آن دسته از سرمایه داران بزرگ خارجی و نمایندگان آنها و همچنین به پزشکانی زیان می رساند که با جان انسانها سوداگری میکنند . اگر پزشکان ما به جای اینکه علم خود را از شرق و غرب بگیرند ، آن را از آیات و روایات نورانی برداشت میکردند و این دو منبع مهم را مبنای دانش خود قرار می می دادند ، هم م آمار بیماری ها به شدت کاهش می یافت ، هم ایران اسلامی در علم پزشکی ، حرف نخست را در دنیا می زد . در روایات اسلامی آمده است : « « شَرِّقا وغَرِّبا لن تجدا علماً صحیحاً إلا شیئاً یخرج من عندنا أهل البیت »۱ ؛ « اگر به شرق و غرب عالم هم بروید ، هرگز به علم صحیح دست نمی یابید ، مگر آن علمی که از نزد ما اهل بیت بیرون می آید » . در کتاب پیش روی ، از آیات و روایات و دیدگاه حکما و اطبای اسلامی متقدم و معاصر بهره گرفته شده است . مطالب دو مبحث مهم کتاب یعنی « مزاج شناسی » و « نسخه های درمانی » نیز به گونه ای مستقیم برگرفته از اندیشه و مکتب طبی استاد حکیم « حسین خیراندیش » است .۲ امیدوارم که این سعی اندک ، مقبول درگاه الاهی قرار گیرد . ثواب این کتاب را تقدیم به چهارده معصوم ﷺ میکنم . به امید روزی که اساس و مبنا در همه علوم ، آیات و روایات اهل بیت اسلام باشد .

 

 

______

۱. الکافی ، ج ۱ ،ص ۲۳۹ ؛ مستدرک الوسائل ، ج ۱۷ ، ص ۲۷۲

۲. گفتنی است ، در راستای تکمیل مطالب ، گاهی نکاتی نیز از دیگر اطبا و حکمای سنی اسلامی افزوده شده که منبع و نشانی آن ذکر گردیده است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
دکتر محمدرضا زارع

مقدمه‌ای بر طب سنتی

برای احیای مجدد طب سنتی و ایرانی - اسلامی ، راه های متعددی پیگیری می شود که یکی از آنها ، تأسیس دانشکده طب سنتی از سوی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی بود . امروزه این دانشکده ، با تربیت کارشناسان تخصصی ، به احیای این امر می پردازد . مؤسسه تحقیقات حجامت ایران نیز با همکاری دانشگاه طب سنتی ارمنستان ، چنین رویدادی را تعقیب کرده و میکوشد تا با طراحی درسی تخصصی با ترکیبی از طب سنتی ایران و چین و طب اسلامی ، یک رشته جدید را تأسیس کند و دانشجویان علاقه مند را از میان پزشکان ، جذب کرده و شرایط تحصیل را برای آنها فراهم آورده و مفاهیم طب سنتی را در قالب موضوعات درسی منتقل کند . تاکنون نیز ، رشته مزاج شناسی با ۱۵۰ ساعت تدریس پایان پذیرفته و گرایش های تخصصی آن ادامه خواهد یافت . همچنین موضوعاتی مانند حجامت درمانی ، زالو درمانی ، گیاه درمانی ، عنبیه شناسی ، نبض ، فصد ، تغذیه و ماساژ از جمله مواد درسی مربوط به طب سنتی هستند که به صورت موضوعی تدریس شده و دانشجویان ، جداگانه گواهی نامه خواهند گرفت .

امروزه نیاز مردم به اطلاعات مربوط به طب سنتی ، بسیار زیاد است . بیماری های فراوانی وجود دارد که درمان آن از دیدگاه طب سنتی ایران ، ساده است ؛ لیکن به سبب ناآگاهی عمومی در مسیر درمان آن ، برخی مردم به مشکلات و هزینه های گزافی دچار می شوند . برای آموزش این نیازها ، باید کارهای فراوانی انجام گیرد . یکی از کارهای لازم در این زمینه ، نشر نسخه های ساده و بدون عوارض است که به برکت آن ، بخش عمده ای از بیماری ها ، درمان یا کنترل می شوند و فرصتی پدید می آید تا بیمار به درمان اساسی بپردازد . این روش ساده درمانی ، از شیوه های مرسوم تمام حکیمان اسلامی است که کتاب ها و جزوه ها و رساله هایی نیز درباره درمان بیماری ها نگاشته اند ، مانند کتاب « من لا یحضره الطبیب » ، « برء الساعة » ، « ادویه قلبیه » ، ۳ « طب یوسفی » ، « میزان الطب » ۵ و « طب ناصری » .۶ م در شرایط کنونی ، باید طب را از قید و زندان واژه ها و اصطلاحات پیچیده خارج کرد و طبی روان و ساده و دارای قابلیت کاربرد و در عین حال بدون عوارض را به جامعه ارائه داد ، تا این خلأ بزرگ درمانی پدید آمده که جان و مال ملت را تهدید میکند ، به سرعت و به آسانی جبران گردد . شاید در این مسیر ، وزارت آموزش و پرورش نیز به فکر افتد و اطلاعاتی از این دست را به صورت کلاسیک و مرتب ، در اختیار دانش آموزان قرار دهد یا شهرداری ها داروهای گیاهی مورد نیاز را در بوستان ها بکارند ، تا مردم با انواع آنان در شهر و هنگام تفریح ، آشنا شوند و یا سازمان پارک ها و جنگلها نیز درختانی مثمر و فایده بخش برای سلامتی در پارک ها و جنگل ها بکارند و از برآیند آن ، حرکتی مفید برای تأمین سلامت جامعه پدید آید . مجموعه ای که پیش روی شما قرار دارد ، مباحثی است که در موضوع طب سنتی گردآوری

 

_______

پاورقی:

 

۱ اثر مهم « محمد زکریای رازی » در زمینه طب سنتی است .

۲ - « برء الساعة » به معنای « درمان فوری » ، کتابی طلبی از « محمد زکریای رازی » است .

۳ . این کتاب ، نوشته « ابن سینا » و از شاخص ترین کتاب های طب سنتی درباره داروهای قلبی است ، ترجمه آن با نام « تفریح القلوب » و به وسیله « حکیم احمد الله خان دهلوی » انجام شده است .

۴ « طب یوسفی » یا « جامع الفوائد » ، اثر « یوسف بن محمد بن یوسف طبیب هروی » مشهور به « مجیب بوسی » در قرن دهم تألیف شده است

۵-نوشته « حکم محمد اکبر ارزان که از مشهورترین آثار علی ساق در قرن دوازدهم است

۶ « طلب نامری » با « فوائد الفواد » اثر « شیخ طاهر بن شیخ ابو کر طبیب »

در قرن یازدهم هجری قاری است . البته کتاب دیگری نیز با عنوان الحفل المدة اوى » الروملک الأطباء میرزا محمد نادعلی گیلانی » از امرای دوران محمدشاه قاجار وجود دارد .

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

هدف آفرینش ، سلامت و سعادت انسان در دنیا و آخرت

بر اساس هدف آفرینش ، خاک مرده در دایره تکامل قرار می گیرد و از دل آن ، موجودی لایق خلافت الاهی به وجود می آید ، به گونه ای که بتواند زیر نظر خدا و به اذن او ، کارهای خدایی انجام دهد و تحولات عظیمی را در زمین ایجاد کند . انسان در همه جهات مادی و معنوی و جسم و روح و ظاهر و باطن ، موجودی نیازمند و محتاج آفریده شده است ، از این رو خدای حکیم ، همه امور مادی مانند خوراک ، پوشاک ، مسکن و ... را برای پاسخگویی به نیازهای مادی او و امور معنوی نظیر بعثت انبیا و اولیا ا و نزول وحی و ... را برای پاسخگویی به نیازهای معنوی وی قرار داد تا با استفاده از ابزارهای مادی و امور معنوی ، شخصیت الاهی و انسانی خود را تحقق بخشد و در سایه حقایق معنوی و عبودیت نیز ، آخرتش را هم آباد سازد . گفتنی است ، انسان همواره نیازمند و محتاج است و خدای رحمان نیز پیوسته بی نیاز ، به گونه ای که هرگز محتاج عبادت و بندگی انسان نیست . آفرینش انسان از سوی خدا ، بر اساس اراده عالمانه ، حکیمانه ، رحیمانه و عاشقانه اوست نه نیازش به عبادت مشتی خاک متحرک و بدون توجه به گنه عبادت شونده ، هرچند انسان عبادتها را برای پرورش و تربیت خودش و برای تقرب به خدا انجام می دهد . EN

۲ نظر موافقین ۲ مخالفین ۰
دکتر محمدرضا زارع

تشکر ویژه بابت حمایت شما از بلاگ طب سنتی و اسلامی طب الریحان

سلام خدمت شما مراجعه کننده گرامی

با حمایت های شما عزیزان مطالب جذابی ارائه خواهیم کرد.

می توانید برای داشتن یک زندگی سالم ما را به دیگران معرفی کنید🙏

www.RehanTeb.blog.ir 

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰
دکتر محمدرضا زارع